“Ik doe overal tekort”, mijn vriendin en zakenpartner krijgt er tranen van in haar ogen. Ze is hoofdkostwinnaar en werkt vier dagen in de week voor een grote consultancy. Ze is ook moeder van twee hele kleintjes én ze wil zo graag ook nog onze gezamenlijke projecten in sneltreinvaart uit de grond stampen.
We werken allebei part time aan ons gezamenlijke leiderschapsproject: Living Leadership. Dit project draagt meer dan alleen onze signatuur. Het is een uiting van onze zielsmissie, om te voorleven dat leiderschap een diep menselijke skill is die waardevol is in haar schoonheid en kracht én dat we allemaal over deze skill beschikken.
“Misschien moet ik maar x, y, z.…”, vervolgt ze. Ze somt een paar consensus modellen op en terwijl ze dit doet hoort ze zichzelf in allerlei bochten wringen die eigenlijk helemaal geen oplossingen zijn voor het probleem. Bijna gooit ze alles overhoop om zich vol op onze start- up te richten. Nobel, maar niet realistisch. Elke start-up expert zou zeggen dat we er vol voor moeten gaan. En dat voelen wij ook zo. En toch. Ze heeft vier monden te voeden en onze omzet is nog niet om over naar huis te schrijven. Voorlopig investeren we vooral.
BALANS VINDEN
Ze stopt, haalt even adem en we staan gewoon even stil bij het feit dat ze verdriet heeft en voelt dat ze het niet goed genoeg doet. Haar worsteling is zo herkenbaar. Met grote regelmaat ren ik zelf ook – van binnen, dat dan ook weer wel – gillend door het leven, in paniek over hoe het allemaal klaar te spelen. Er is zo.verschrikkelijk.veel.te.doen.
Ik hoor mezelf tegen mijn vriendin zeggen: “Vind de balans”. En terwijl ik het zeg hoor ik wat voor een dooddoener dit ongevraagde advies eigenlijk is. Tegelijkertijd vraag ik me af wat dat eigenlijk betekent. Ze was zo’n mooi en urgent voorbeeld dat me ineens een hele hoop duidelijk werd.
AMBITIE IS GEEN VIES WOORD
Biologisch en historisch is het zo bepaald dat mannen hun liefde voor het gezin tonen door hard te werken, heel hard te werken. Het resultaat is financiële zekerheid. Dat is zo’n evidente noodzaak in het gezin dat wij vrouwen vaak onbewust al denken dat wij “dan maar” of “dan dus” bij de kinderen blijven.
Ergens is dat ook een hele mooie verdeling, mits je geen andere ambities hebt als vrouw. En die hebben we dus juist wel. En dat is ok. Ambitie is geen vies woord. Het is alleen geen inclusief woord. Ambitie sluit uit dat er balans kan zijn. Dit is waarom:
Het feit dat we ambities hebben zegt iets over hoe empowered we zijn geraakt. Dat is een groot goed. We weten dat we een stem hebben, een goed werkend hoofd en een mooi paar handen. We wenden die vermogens alleen te vaak aan als verschillende persona: Je bent iemand op je werk, je bent iemand thuis en je bent iemand in je relaties. En ambitie drijft je ertoe dat je al die persona zo goed mogelijk wil uitleven. Zo voeren we van dag tot dag de Grote Balanceer Show op. In iedere situatie moet je immers steeds zorgvuldig je gecreëerde persona weer oppakken en in stand houden. En dat put ons uit. Sterker nog, de stress kan zo hevig worden dat je ervan in een burn out kan raken.
Het tegenovergestelde denken is dat we geen ambities meer zouden moeten hebben. Lekker overzichtelijk, toch? Niet. Daar raak je namelijk ook burn out van. Je ontzegt jezelf, en de wereld: je talent, het allergrootste goed. Jij die je mooie talenten niet in de wereld zet, daar wordt je onbewust heel ongelukkig van. Bovendien, die tijd, met het kantelpunt in de jaren 50, ligt achter ons. Wij leven in een periode dat we er vol mogen zijn, als vrouw met talent. En we mogen er zelf iets van maken. Ook dat hoort bij vrouwelijkheid: het creatieproces. We hoeven niet automatisch te volgen wat ons gegeven is. We mogen creëren. Dat is een geboorterecht. En wanneer we een aantal kernthema’s drastisch anders gaan zien, gaan we ook het mechanisme zien waardoor ambitie op een gezonde manier voor ons kan werken.
HET EGO ANDERS GEZIEN
Ambitie is eigenlijk heel handig. Maar het is wel een kwaliteit van het Ego; het Latijnse woord voor ‘ik’. Het ego is ons geconstrueerde verhaal over onszelf. Iets wat we ook wel een zelfbeeld noemen. Het is wie we denken te zijn. Zorgvuldig opgebouwd en zorgvuldig onderhouden. Je hebt jezelf vast weleens horen zeggen: “Zo ben ik nu eenmaal”.
Echter het ego wordt in werkelijkheid aangestuurd door onbewuste processen. Het is zo gefocusseerd op ‘ik’, dat het daarmee automatisch ‘de ander’ aanmaakt waardoor het vaart op afgescheidenheid in plaats van verbinding. Het is derhalve handig om het ego niet te zien voor wie we zijn en wat we – koste wat kost – in stand moeten houden, maar voor wat we in ons hebben. In tegenstelling tot een sommige new age filosofieën denk ik dat we heel dankbaar voor het ego mogen zijn.
Het gezonde ego is de drijvende kracht om iets voor elkaar te krijgen. Dat wat in dienst mag staan van ons (vrouwelijke) creatieproces. Zonder het ego zou ik me niet eens durven uit te spreken, (deze) woorden op papier te zetten of de telefoon oppakken om een netwerk gesprek te voeren. Het verschil tussen een ongezond en gezond ego is respectievelijk een strategische post op sociale media die eigenlijk heel hol en commercieel aanvoelt of een post om open te delen met welke projecten ik bezig ben zodat ik daarmee zichtbaarheid creëer.
OPLIJNING
De functionele bestuurder van het gezonde ego is het bewuste Zijn. De boeddhisten kennen het principe van de tweevoudige natuur van de werkelijkheid. Enerzijds is er de relatieve werkelijkheid, de werkelijkheid die we buiten ons ervaren en die continue aan verandering onderhevig is. Het is de maatschappelijke tendens om deze werkelijkheid in stand te houden. Om te proberen te controleren. Hiertoe wordt het ego aangewend vanuit een vernauwde visie op wat er ook is: een absolute werkelijkheid anderzijds. De absolute werkelijkheid is de werkelijkheid van wie of wat we ten diepste zijn. Wenden we het ego aan vanuit deze completere visie, dan kunnen we het feit dat we ambitie voelen voor ons laten werken op een manier waarop we met veel zorg met onszelf en anderen omgaan. Dan wordt de wil gedreven door dieper gevoelde waarheid.
Als dat onze ambitie mag zijn, dan creëren we balans door de oplijning van onze ware zelf met onze manifestatie in vorm in de buitenwereld. Immers, met het ware zelf als vertrekpunt voor de uitingen van ons zelf thuis, in ons werk, in onze vriendschappen delen we onszelf niet meer op in sociaal wenselijke of verplichte vormen, maar geven we consistent uiting aan wie we zijn, in verschillende omstandigheden. We raken niet uitgeput en mogelijk zelf wel vervuld.
Wellicht is het moederschap zelfs een dankbare bron voor je om hiertoe geïnspireerd te blijven. Immers, hoe breng je kinderen groot met het idee dat ze waardevol, geliefd en hun talenten welkom en gewenst zijn als je dat niet over jezelf kunt voelen? Wees stil, stem af, luister, hoor en handel naar wat je intuïtie je influistert. In afstemming op wie je bent komen er vanzelf verlangens in je naar boven die te maken hebben met wat jij kan. Zodat jij en de wereld buiten je meer en meer samen vallen. Het moment dat je werk samenvalt met wie je werkelijk bent en wat je te brengen hebt, dat is balans.
Dit blog verscheen op www.moedersindemaatschappij.nl.
Shinta (37) schrijft op MIDM mee over werk, economie, moederschap en vrouw zijn. Ze woont samen in Amsterdam met Koen (37) en haar dochter en zoon; Philippa (5) en Inti (1). Shinta werkt als zelfstandig coach & therapeut, ze heeft een leiderschapsprogramma en ze schrijft blogs en een boek over hoe onze innerlijke wereld correspondeert met onze buitenwereld. Haar werk vind je op www.shintaoosterwaal.com.